Gecertificeerde zorginstellingen en ziekenhuizen zijn druk bezig met de herziene eisen van de Milieuthermometer. Per 1 oktober zijn deze eisen flink aangescherpt. De nieuwe voorwaarden sluiten aan bij de Green Deal Duurzame Zorg 2.0 die op 10 oktober door minister Bruno Bruins en 132 betrokken partijen is ondertekend, en bij het Klimaatakkoord van Parijs. Directeur van Milieu Platform Zorgsector Adriaan van Engelen en vertegenwoordigers van twee gecertificeerde ziekenhuizen vertellen er meer over.
'MET GREEN DEAL 2.0 IS NEDERLAND ECHT GOED OP WEG NAAR DUURZAME ZORG'
“Met de Milieuthermometer Zorginstellingen en Ziekenhuizen kan een ziekenhuis of zorginstelling haar duurzaamheidsprestatie en milieuzorg zichtbaar maken en aantoonbaar verbeteren. De Milieuthermometer is ontwikkeld en onlangs aangepast door Milieu Platform Zorgsector (MPZ) in samenwerking met SMK. In overleg met stakeholders in de zorg en gemeenten hebben we alle verplichte en optionele eisen kritisch tegen het licht gehouden en geactualiseerd.
De uitkomst? Een nieuw schema dat inzet op een stevige CO₂-reductie, een circulaire bedrijfsvoering, minder medicijnresten in het afvalwater en een duurzamer inkoopbeleid, catering en voeding. Verder is ook de aansluiting bij de Energy Efficiency Directive (EED) en de ‘Erkende Maatregelen voor energiebesparing’ verbeterd door een beoogde vrijstelling voor de energie-audit volgens de EED.”
Brede beweging in gang gezet
“Het besef dat we als zorgsector medeveroorzaker van milieuvervuiling en klimaatverandering zijn, en dat we daar wat aan kunnen en moeten doen, dringt steeds meer door tot alle niveaus binnen de sector. De eerste Green Deal uit 2015 heeft een brede beweging in gang gezet. Steeds meer zorgprofessionals, patiënten en cliënten, overheden, zorgverzekeraars en leveranciers van diensten en producten hebben zich aangesloten en zijn gemotiveerd om zich in te zetten voor het verder verduurzamen van de zorgsector. Inclusief alle brancheorganisaties. Met Green Deal 2.0 is Nederland echt goed op weg naar duurzame zorg."
'MET HERZIENE EISEN VAN DE MILIEUTHERMOMETER KUNNEN WE ZELF DE REGIE BLIJVEN VOEREN OVER VERDUURZAMING VAN DE ZORG'
"Niet verrassend, maar de nieuwe eisen van de Milieuthermometer zijn wél behoorlijk pittig. Ons ziekenhuis behaalde in maart 2014 als eerste topklinische ziekenhuis het gouden certificaat Milieuthermometer Zorg. Ons ziekenhuis geldt als voorloper en we willen onze gouden status uiteraard graag behouden. Maar ook bij ons gaat dat zeker niet vanzelf, vooral de nieuwe CO₂-doelstellingen zijn een uitdaging. Ze sluiten aan bij de nieuwe Energiewetgeving en zijn dus verplicht.
Maar we zijn en blijven een ambitieus ziekenhuis. Het MCL streeft ernaar om na 2030 geen gebruik meer te maken van fossiele brandstof voor de primaire energie-opwekking. In 2030 is minimaal een CO₂-reductie van 50 procent behaald. In 2021 is daarvan al de eerst 10 procent gerealiseerd en in 2050 is het MCL volledig fossielvrij. Dat betekent dat we de komende tijd belangrijke keuzes moeten gaan maken. We verkeren momenteel in de plan- en ontwikkelfase, waarin we heel onze energievoorziening onder de loep nemen. Stap voor stap willen we van het gas af. Een ingenieursbureau begeleidt ons bij dat proces. Het werkt verschillende scenario's voor ons uit en doet een integraal haalbaarheidsonderzoek.”
Anticiperen op de toekomst
“Ook op andere milieuterreinen bereidt het MCL zich voor. We werken onder meer aan de invoering van een nieuw voedingsconcept met focus op herstel van de patiënt en meer inzet van duurzame producten. Het aanbod is afgestemd op patiëntcategorie, ziektebeeld, leeftijd en ligduur. Daarnaast is het verminderen van voedselverspilling een belangrijke aspect. Het MCL heeft ook de Green Deal 2.0 ondertekend en wil hierdoor ook een bijdrage leveren aan een verdere verduurzaming van de gezondheidszorg.”
Met het aangepaste certificatieschema kunnen we anticiperen op de toekomst. Het instrument geeft ons houvast en richting om onze duurzame ambities waar te blijven maken. Bovendien houden we hiermee als zorgorganisaties ook zelf de regie in handen. Natuurlijk moeten we aan voldoende punten komen, en zijn sommige eisen in het schema wettelijk verplicht, maar welke initiatieven we ontplooien en hoe we aan die eisen voldoen, bepalen we voor een groot deel zelf."
'EEN BEHOORLIJKE UITDAGING, WE MOETEN FLINK AAN DE BAK'
“Ook OLVG in Amsterdam bereidt zich actief voor op de invoering van de nieuwe eisen van de Milieuthermometer. Een behoorlijke uitdaging inderdaad, we moeten flink aan de bak. Locatie Oost van OLVG beschikt over het gouden certificaat van de Milieuthermometer, locatie West heeft zilver.
Vooral op energieterrein dient er veel te gebeuren. Momenteel breng ik alle eisen en de aansluitende stappen die we daarvoor kunnen en moeten nemen als ziekenhuis in kaart. Dit uitgebreide overzicht leg ik binnenkort voor aan onze Raad van Bestuur. Daarnaast maak ik voor elke afdeling afzonderlijk een uitgebreide actielijst.”
Commitment van het bestuur
Draagvlak binnen je organisatie is belangrijk om straks aan alle eisen te kunnen voldoen. De Milieuthermometer helpt mij als milieucoördinator zeker om de 'duurzame boodschap' intern te verkopen. Met het instrument kun je stap voor stap en heel overzichtelijk werken aan je duurzame ambities. Maar commitment van het bestuur heb je wel nodig, zonder dat gaat het niet. Je wilt dat duurzaam werken een integraal onderdeel wordt van je zorgbeleid, niet dat het een feestje van de milieucoördinator blijft.
Ons ziekenhuis heeft de Green Deal 2.0 ondertekend, en zich daarmee verbonden aan een duurzame agenda. Ik ben dus zeker optimistisch. Heel positief vind ik ook dat collega's steeds vaker met eigen ideeën komen. Zo wordt van een enorme berg oude dienstkleding nieuw meubilair gemaakt. Een prachtige initiatief toch!"
Al 73 zorgorganisaties gecertificeerd
Per december 2018 zijn er in totaal 73 zorgorganisaties gecertificeerd voor de Milieuthermometer Zorg, waarvan:
Meer informatie vindt u op de website van Milieu Platform Zorg.
“Terug naar overzichtMet Greendeal 2.0 is is Nederland echt goed op weg naar duurzame zorg.”
